Στην Εθνική Τράπεζα δεν αμείβονται όλοι με τον ίδιο τρόπο. Υπάρχουν διαφορές –ή μάλλον χάσματα αμοιβών– όχι λόγω διαφοράς σε προϋπηρεσία, σε προσόντα, σε ικανότητες ή επάρκεια, αλλά λόγω των αποφάσεων της διοίκησης.
Ενώ η Τράπεζα έχει βάλει την υπογραφή της στην Κλαδική Συλλογική Σύμβαση (που καλύπτει όλον τον κλάδο), στην Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση και στον Κανονισμό Εργασίας (που καλύπτουν τους εργαζόμενους της συγκεκριμένης τράπεζας), αυτές δεν εφαρμόζονται σε όλους!
Εικονικές εργολαβίες, ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι
Πρόκειται για συνάδελφους και συναδέλφισσες που εργάζονται ακόμα και πάνω από 20 χρόνια μέσα στην τράπεζα, ωστόσο η πρόσληψη τους –τυπικά– δεν έχει γίνει από την τράπεζα. Τη δουλειά αυτή την έχει αναλάβει εξωτερική εταιρεία, αυτή είναι η μόνη υποχρέωση που έχει, μαζί με την έκδοση της μισθοδοσίας κάθε μήνα. Στα χαρτιά φαίνεται πως έχει αναλάβει ένα έργο, στα πλαίσια του οποίου απασχολεί το προσωπικό. Πρόκειται για εικονική εργολαβία, αφού η εταιρεία δεν ασκεί εποπτεία, συχνά δεν γνωρίζει καν σε ποιο συγκεκριμένο πόστο είναι τοποθετημένος ο κάθε υπάλληλος, ο οποίος από την 1η ημέρα βρίσκεται στις εγκαταστάσεις της τράπεζας (σε κεντρικές διευθύνσεις, αλλά τελευταία και σε καταστήματα) και συνήθως επισκέπτεται την εταιρεία ξανά, μόνο για να υπογράψει την απόλυση ή την παραίτησή του.
Οι συνάδελφοι αμείβονται με μισθούς που κυμαίνονται στο 1/2 ή στο 1/3 ή και ακόμα χαμηλότερα του αντίστοιχου μισθού του τακτικού προσωπικού. Έχουν ήδη υποστεί μειώσεις την περίοδο των μνημονίων, στους ήδη χαμηλούς τότε μισθούς τους. Με την κατάρριψη των περισσότερων κλαδικών συμβάσεων, είδαν κάποια επιδόματα που έπαιρναν, π.χ. επίδομα χειριστή υπολογιστή, να μετατρέπονται σε οικειοθελή παροχή (επίδομα ελευθεριότητας) και σαν αποτέλεσμα αυτού, και παρά τις ανακοινώσεις του υπουργείου Εργασίας για αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, αυτοί δεν βλέπουν ούτε ένα ευρώ αύξηση. Πρόκειται για μισθούς πείνας, που δεν αρκούν για να συντηρήσουν οικογένεια και αποτελούν σοβαρό κίνητρο για να αποφασίσει ένας νέος/α να μεταναστεύσει.
Δεν έχουν καμία ελπίδα εξέλιξης, δεν αναγνωρίζεται η συμβολή τους στην επίτευξη και την υλοποίηση των στόχων της διοίκησης. Αντίθετα, συμβαίνει συχνά να είναι αυτοί που ενημερώνουν/εκπαιδεύουν ακόμα και τους προϊσταμένους τους – όταν αυτοί προέρχονται από άλλον τομέα της τράπεζας!
Ειδικά στο τηλεφωνικό κέντρο, όπου όλοι οι agents είναι μέσω τρίτων εταιρειών, αντιμετωπίζουν εξαιρετικά κακοποιητικές συμπεριφορές. Αναφερόμαστε σε απαράδεκτες εργασιακές συνθήκες, όπου καταμετράται κάθε κίνηση του εργαζόμενου: ο χρόνος διαλείμματος, ο χρόνος που χρησιμοποιεί την τουαλέτα, κλπ.
Η αυθαιρεσία είναι ο κανόνας. Χρειάστηκε να γίνουν ερωτήσεις στη Βουλή, επίκαιρη ερώτηση της Νέας Αριστεράς (https://youtu.be/5qeauH7w9Ag), για να απαλειφθεί όρος ατομικής σύμβασης εργασίας που προέβλεπε ότι οι εργαζόμενοι θα έκαναν υπερωρίες χωρίς πληρωμή!
Μόνο μετά από ερωτήσεις στη Βουλή, επιστολές και διαμαρτυρίες προς κάθε κατεύθυνση, έγινε το ξεπάγωμα των τριετιών και πληρώθηκε το επίδομα σε όλους τους φύλακες που το δικαιούνταν.
Το χάσμα αμοιβών δεν συμβάλλει φυσικά στη δημιουργία κλίματος συνεργασίας και συναδελφικότητας στον χώρο δουλειάς. Αυτό δεν εμποδίζει τη Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού σε μια κίνηση σκέτης υποκρισίας να ξοδεύει χρόνο και χρήμα για σεμινάρια και ημερίδες, που προστατεύουν υποτίθεται την υγεία και την ευεξία μας και να τονίσει τον ρόλο του εργασιακού κλίματος στην ψυχική υγεία(!).
«Ειδικοί συνεργάτες» σε ομηρία
Ουδεμία ιδιαιτερότητα υπάρχει σε αυτούς τους εργαζόμενους ώστε να δικαιολογείται ο χαρακτηρισμός: ειδικοί. Έχουν προσληφθεί από την τράπεζα με ατομική σύμβαση εργασίας και η τράπεζα θεωρεί ότι δεν είναι υποχρεωμένη να εφαρμόζει οι συλλογικές συμβάσεις.
Μεταξύ αυτών ένας σημαντικός αριθμός είναι αυτοί που προέρχονται από τις πρώην συνεταιριστικές τράπεζες, τις οποίες απορρόφησαν οι τέσσερις συστημικές. Σε όσες απορροφήσεις έγιναν επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, υποχρεώθηκαν οι τράπεζες να απορροφήσουν και το προσωπικό (δεν έγινε το ίδιο μετά το 2019). Και ενώ στις υπόλοιπες τράπεζες αυτοί έχουν ενταχθεί στο τακτικό προσωπικό, χωρίς διαφοροποίηση, στην Εθνική Τράπεζα θεωρούνται «ειδικοί συνεργάτες». Για χρόνια τραπεζοϋπάλληλοι τόσο στη συνεταιριστική τράπεζα από την οποία προέρχονται, όσο και στην Εθνική, δεν καλύπτονται ούτε από τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ) του κλάδου, ούτε από τη ΣΣΕ της επιχείρησης.
Οι ανάγκες για υψηλών προσόντων τραπεζοϋπαλλήλους είναι μεγάλες και η τράπεζα απευθύνθηκε στο Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ), για να προσλάβει τους καλύτερους. Αφού τους προσέλαβε, τους επεφύλαξε έναν μισθό παγωμένο για χρόνια και καμία προοπτική εξέλιξης.
Τη δοκιμασία διαγωνισμού έχουν περάσει και συνάδελφοι που προσελήφθησαν μετά από προκηρύξεις θέσεων, καθώς οι ελλείψεις προσωπικού είναι μεγάλες. Κατά καιρούς έχουν ανακοινωθεί και υλοποιηθεί προγράμματα iwork, θερινής απασχόλησης (που γίνεται τελικά ετήσια), κ.ά. Και αυτοί έχουν ατομική μόνο σύμβαση εργασίας, σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και 20 χρόνια.
Στην ομηρία του «ειδικού» συνεργάτη βρίσκονται και συνάδελφοι που έχουν προσληφθεί σύμφωνα με τη διάταξη του Συλλογικής Σύμβασης ως τέκνα θανόντων τραπεζοϋπαλλήλων. Ενώ θα έπρεπε εξαρχής να είναι ενταγμένοι στο τακτικό προσωπικό, αυτό δεν συμβαίνει.
Οι συνάδελφοι που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, δήθεν ειδικοί συνεργάτες, αναλαμβάνουν μόνοι τους να διαπραγματευτούν τους όρους και τις συνθήκες εργασίας και τελικά εξαρτώνται από την καλή θέληση της τράπεζας.
Απροστάτευτοι εξωτερικοί συνεργάτες
Κατά κανόνα πρόκειται για μηχανικούς και δικηγόρους που θεωρούνται ελεύθεροι επαγγελματίες. Δεν έχουν, όμως, την ελευθερία να καθορίσουν ούτε τον χρόνο ή τον τόπο εργασίας, ούτε το ωράριο ή τις ημέρες άδειας. Είναι στην ουσία μισθωτοί, με σχέση εξαρτημένης εργασίας, πληρώνονται όμως με δελτίο παροχής υπηρεσιών (μπλοκάκι). Σε περίπτωση ασθένειας, το πώς και το πόσο θα πληρωθούν εξαρτάται από την καλή θέληση του διευθυντή, ενώ οι γυναίκες δεν δικαιούνται άδειες μητρότητας. Η στήριξη της μητρότητας και το δημογραφικό ζήτημα δεν αποτελούν παράγοντες που υπολογίζονται σε αυτή την περίπτωση. Δεν υπάρχει προστασία σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος, που δεν είναι τόσο απίθανο να συμβεί δεδομένου ότι σε κάποιες περιπτώσεις ταξιδεύουν εκτός πόλης για υπηρεσιακούς λόγους και εργάζονται εκτός έδρας.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι διακρίσεις που αποτελούν κατάφωρη αδικία για τους συναδέλφους/ισσες που τις υφίστανται, αλλά κι ότι έχει στηθεί μια καλοστημένη παγίδα για το υπόλοιπο τακτικό προσωπικό. Με τη συλλογική δράση και την εκπροσώπηση μέσω των σωματείων μας και της Ομοσπονδίας, εδώ και πάνω από 100 χρόνια (από το 1917), έχουν κατακτηθεί όροι και συνθήκες εργασίας προστατευτικές για τον εργαζόμενο/η. Όμως η συνδικαλιστική μας ισχύς διαβρώνεται και η δυνατότητα συλλογικής διεκδίκησης απομειώνεται όσο, και όταν, δεν υπάρχει συνοχή. Η απήχηση και η αποτελεσματικότητα των δράσεων μας (απεργίες, στάσεις εργασίας) είναι μειωμένη, όταν σε αυτές δεν έχουν το δικαίωμα συμμετοχής όλοι και όλες.
Η χρήση διαφορετικών σχέσεων εργασίας για εργαζόμενους της ίδιας επιχείρησης δεν εντοπίζεται μόνο στην Εθνική, ούτε μόνο στις τράπεζες. Είναι πλέον ένα συνηθισμένο φαινόμενο σε ιδιωτικές, μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις, σε πρώην ΔΕΚΟ και στο Δημόσιο. Είναι μία πληγή που έχει υποτιμηθεί από το συνδικαλιστικό κίνημα, ενώ θα έπρεπε να είναι η αιχμή των διεκδικήσεων μας.
Σωματεία, όπως ο ΣΕΕΤ (Σύλλογος Εργαζομένων Εθνικής Τράπεζας) και ο ΣΥΔΑΠΤΤ (Σύλλογος Δανειζόμενου Προσωπικού Τραπεζικού Τομέα), παλεύουμε με όλες μας τις δυνάμεις, καταρχάς για να αναδείξουμε αυτά τα θέματα, αλλά και να αντιστρέψουμε την κατάσταση. Επειδή η βελτίωση της θέσης των εργαζομένων μπορεί να έλθει μέσα από τη δική τους δράση και κινητοποίηση, τους καλούμε να πυκνώσουν τις γραμμές μας και δώσουν το παρόν σε αυτόν τον αγώνα.
Πηγή: https://epohi.gr/articles/ergazomenoi-pollon-tachytiton-stin-ethniki-trapeza/