Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΝΔΙΚΑΤΑ: ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΔΟΜΗ & ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ

Tου ΚΩΣΤΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Το συνδικαλιστικό κίνημα βρίσκεται στις πιο δύσκολες και χειρότερες στιγμές του καθώς τα συνδικάτα δεν είναι ικανά να ανακόψουν την πρωτοφανή και συντονισμένη επίθεση της κυβέρνησης και εργοδοσίας.

Όμως και η αριστερά δεν πάει πίσω. Τα κόμματα της αριστεράς, η αριστερά γενικότερα ως μοναδική πηγή πλούτου και οξυγόνο για τα συνδικάτα παρακολουθούν και αυτά αμήχανα τις εξελίξεις. Αδυνατούν να μελετήσουν τις μεγάλες αλλαγές του παραγωγικού προτύπου και τωνεργασιακών σχέσεων και τις αρνητικές επιπτώσεις για τα Ελληνικά συνδικάτα. Διστάζουν να δουν την πραγματικότητα ότι στην ΕΛΛΑΔΑ δεν έχουμε συνδικάτα και πως αυτά που υπάρχουν περιορίζονται μόνο στους Δημοσίους Υπαλλήλους και μόνο κατά 15% στους υπόλοιπους εργαζομένους.Διστάζουν να προτείνουν δομικές αλλαγές και προσαρμογές των συνδικάτων με βάση τα νέα δεδομένα και καταφεύγουν στην εύκολη «λύση» στο σεχταρισμό και σε ανταγωνισμό καταγγελιών κατά των συνδικαλιστικών ηγεσιών.

Τα συνδικάτα δεν είναι όργανα της εργοδοσίας για να ταυτίζονται με αυτή, είναι εργατικός θεσμός και ποτέ δεν ήταν στην απέναντι όχθη, και αυτό ανεξάρτητα εάν οι διοικήσεις τους θεωρούνται «ταξικές» «ρεφορμιστικές» ή «φιλοεργοδοτικές». Εργοδοτικά σωματεία θα πρέπει να θεωρούνται μόνο αυτά που δεν υπάρχουν.

Όμως ούτε ο κατακερματισμός, ούτε ο επιχειρησιακός συνδικαλισμός που κυριαρχεί, είναι η απάντηση. Δεν μπορεί να αποτελούν λύση ο διαχωρισμός σε 2 τριτοβάθμιες οργανώσεις (ΓΣΕΕ- ΑΔΕΔΥ), ούτε σε 253 δευτεροβάθμιες οργανώσεις, αλλά ούτε και 5.000 περίπου πρωτοβάθμια σωματεία απαιτούντα. Τα πολλά σωματεία, οι πολλές ομοσπονδίες και εργατο – υπαλληλικά κέντρα, περισσότερο διαιρούν και ελάχιστα ενώνουν τους εργαζόμενους.

Η διαίρεση των εργαζομένων και η κατάταξή τους σε πολλούς μικρούς «κλάδους» (73+46) = 119 Ομοσπονδίες) και σε πολλές μικρές περιοχές (83+51) = 134 Ερ/λικά Κέντρα) αποτελούν και το μεγάλο πρόβλημα της μαζικοποίησης των συνδικάτων. Ούτε οι Ομοσπονδίες συνοδεύονται με αντίστοιχα κλαδικά σωματεία ανά την Ελλάδα, ούτε και τα Εργατικά Κέντρα έχουν τα αντίστοιχα με τις ομοσπονδίες κλαδικά σωματεία. Το αποτέλεσμα είναι με τον τρόπο αυτό οι μισοί εργαζόμενοι να μην καλύπτονται από κανένα σωματείο, ενώ οι ομοσπονδίες και τα εργατικά κέντρα βρίσκονται χωρίς πόδια στον αέρα.

Ο επιχειρησιακός συνδικαλισμός που στην χώρα μας σήμερα κυριαρχεί, παρά την ουσιαστική του συμβολή, δεν μπορεί να είναι το μέλλον των συνδικάτων, όχι μόνο για υποκειμενικούς λόγους αλλά και για αντικειμενικούς καθώς στην κυριαρχία του επιχειρησιακού συνδικαλισμού ισχύει ο κανόνας ότι, εάν στην επιχείρηση υπάρχει σωματείο υπάρχει και συνδικαλισμός, εάν δεν υπάρχει σωματείο δεν υπάρχει και συνδικαλισμός. Δεν χωρεί καμία αμφισβήτηση πως αυτό που αποτελεί την βάση των Ελληνικών συνδικάτων είναι τα επιχειρησιακά σωματεία, δηλαδή σωματεία συγκεκριμένης επιχείρησης, συγκεκριμένου Οργανισμού, συγκεκριμένης Υπηρεσίας.

Οι μεγάλες αναδιαρθρώσεις, η πλήρης αποβιομηχάνιση της χώρας και η ανάπτυξη στους τομείς των υπηρεσιών και εμπορίου, άλλαξαν δραματικά τον συνδικαλιστικό χάρτη. Μαζί με τις μεγάλες βιομηχανικές επιχειρήσεις που έκλεισαν, εξαφανίστηκαν μαζί και τα επιχειρησιακά σωματεία, αλλά και στις νέες εμπορικές και παροχής υπηρεσιών επιχειρήσεις που εμφανίστηκαν, δεν ακολούθησαν και νέα επιχειρησιακά σωματεία.

Οι δραματικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις και η εκτεταμένη παράνομη απασχόληση μαζί με την παρατεταμένη ανεργία, είναι η φλεγμένη νάρκη στα θεμέλια της συνδικαλιστικής δομής. Τόσο οι 700.000 άνεργοι, όσο και οι 600.000 αδήλωτοι, όπως και οι 350.000 προσωρινά απασχολούμενοι, καθώς και οι 270.000 που εμφανίζονται «ελεύθεροι επαγγελματίες» ή οι 150.000 ενοικιαζόμενοι ή σε εργολάβους, όλοι αυτοί απαγορεύεται να εγγραφούν στα επιχειρησιακά σωματεία.

Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις που κυριαρχούν και με τον χαμηλό αριθμό εργαζομένων κάτω των 20 ατόμων που απασχολούν, συνιστούν και απαγόρευση για επιχειρησιακού τύπου συνδικαλισμό καθώς ο ν. 1264/82 δεν επιτρέπει δημιουργία σωματείων κάτω των 21 ατόμων.

Συνεπώς αυτός ο τύπος συνδικαλισμού που μόνο στη χώρα μας ακολουθείται, έχει φέρει δραματικά αποτελέσματα στην συνδικαλιστική εκπροσώπηση των εργαζομένων. Σήμερα τα συνδικάτα μας δεν εκπροσωπούν παρά μόνο τους Δημοσίους Υπάλληλους.

Στοιχεία που καταμαρτυρούν τα παραπάνω είναι τα ακόλουθα:

α) Από τα 130 μέλη των Διοικήσεων ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ, οι (122) εργάζονται σε Δημόσιες επιχειρήσεις και υπηρεσίες και μόνο (8) εργάζονται σε Ιδιωτικές επιχειρήσεις!!

β) Από τα 424 σωματεία μέλη του Εργατικού Κέντρο Αθήνας, τα 300 είναι επιχειρησιακά και τα 124επαγγελματικά – κλαδικά!!

γ) Από έρευνα του Ε.Κ.Α. προκύπτει ότι το 52% των εργαζομένων δηλώνει ότι δεν υπάρχει σωματείο για το χώρο του!!

δ) Η επικύρωση της 135 Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας (πάγιο αίτημα της αριστεράς) με το Νόμο 1767/88 που θεσπίζει τα Συμβούλια Εργαζομένων σε κάθε επιχείρηση, έμεινε στα χαρτιά καθώς ο επιχειρησιακός συνδικαλισμός τα είδε ως αντίπαλο και τα απέβαλε.

Δεν υποτιμούμε την αξία των επιχειρησιακών σωματείων και ούτε θέλουμε να μειώσουμε την συνεισφορά τους, αντιθέτως αυτά έχουν να επιδείξουν περισσότερους αγώνες, μεγαλύτερες εμπειρίες, και καθημερινές συγκρούσεις με τον εργοδότη, και στο κάτω κάτω συνδικαλισμός νοείται μέσα στις επιχειρήσεις και όχι έξω από αυτές.

Προτάσεις όμως που ακούγονται για το τι πρέπει να κάνουν τα συνδικάτα στη σημερινή κρίση, είναι χωρίς αντίκρισμα καθώς αυτές περιορίζονται στα υπάρχοντα συνδικάτα και την υπάρχουσα συνδικαλιστική δομή και δεν παίρνουν υπόψη τους τα ¾ των εργαζομένων που είναι έξω από τα συνδικάτα και οι οποίοι δεν καλύπτονται από κανένα σημερινό συνδικάτο. Οι προτάσεις περιορίζονται στα άλογα που θα σύρουν το κάρο και καμία κουβέντα για το κάρο που σάπισε.

Η αριστερά δεν πρέπει να διστάζει και να βολεύεται και αυτή στο υπάρχον συνδικαλιστικό σύστημα, θα πρέπει να υπερβεί ακόμα και τον εαυτό της και να μιλήσει για άλλου είδους συνδικάτα, για νέα συνδικαλιστική δομή που θα καλύπτει όλους τους μισθωτούς εργαζόμενους.

Οι συνδικαλιστές της αριστεράς, παράλληλα με τους αγώνες του σήμερα, θα πρέπει συντεταγμένα να ανοίξουν και το θέμα δομής των συνδικάτων. Θα πρέπει να πάρουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος τώρα, σήμερα.

Τολμάμε ορισμένες προτάσεις μόνο και μόνο για να ανοίξουν το θέμα.

Οι προτάσεις στοχεύουν στη συνδικαλιστική κάλυψη και έκφραση όλων των μισθωτών εργαζομένων, ανεξάρτητα από την μορφή απασχόλησης και εάν καθίστανται προσωρινά άνεργοι ή προσωρινά ανασφάλιστοι.

Στοχεύουν στη ενιαία έκφραση και δράση και στην αποτελεσματικότητα των αγώνων.

ΑΜΕΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:

1) Οι δύο τριτοβάθμιες οργανώσεις ( ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ), με απόφασή τους διαλύονται και ανασυγκροτούνται σε ενιαία Συνομοσπονδία.

2) Υπό την αιγίδα της νέας Συνομοσπονδίας, οι 119 Ομοσπονδίες, διαλύονται και ανασυγκροτούνται σε ολιγάριθμες ομοσπονδίες όπως :

3) Τα Εργατικά Κέντρα της ΓΣΕΕ και τα Νομαρχιακά Τμήματα της ΑΔΕΔΥ ενοποιούνται σε ενιαία Εργ/λικά Κέντα.

4) Όλες οι διάσπαρτες συλλογικές συμβάσεις ή ρυθμίσεις, ενοποιούνται σε νέες κλαδικές συμβάσεις αντίστοιχες με τις νέες Ομοσπονδίες.

ΕΠΟΜΕΝ0 ΣΤΑΔΙΟ:

Οι προτάσεις εδώ στοχεύουν στην μεγαλύτερη συμμετοχή, στην ενεργοποίηση και την δραστηριοποίηση των εργαζομένων, και για το λόγο αυτό καταργούν τα πολλά επίπεδα ως μορφές οργάνωσης, όπως και την εκπροσώπηση των εργαζομένων μέσω αντιπροσώπων, καθώς και τις πολυδαίδαλες διαδικασίες.

Έτσι οι νέες Ομοσπονδίες μπορούν να καταργηθούν από δευτεροβάθμιες οργανώσεις και να μετεξελιχτούν σε αντίστοιχα ΚΛΑΔΙΚΑ ΣΥΝΔΙΚΑΤΑ.

Το κάθε ΚΛΑΔΙΚΟ ΣΥΝΔΙΚΑΤΟ έχει τις ίδιες αρμοδιότητες των πρώην ομοσπονδιών, είναι αυτόνομο, διοικείται από Κεντρική Διοίκηση για όλη την Ελλάδα και ανά περιφέρεια από Περιφερειακές Διοικήσεις.

Όλα τα πρωτοβάθμια σωματεία διαλύονται και ενσωματώνονται στο ΝΕΟ ΚΛΑΔΙΚΟ ΣΥΝΔΙΚΑΤΟ και σ΄ αυτό γίνονται μαζικές εγγραφές όλων όσων εργάζονται στον κλάδο ή απολύθηκαν από αυτόν.

Τα επιχειρησιακά σωματεία αντικαθιστούνται από τα Συμβούλια Εργαζομένων.

Εκλογές:

Όλοι οι εργαζόμενοι κάθε 3 χρόνια, και μέσα από καμπάνια θα καλούνται μαζικά να παίρνουν μέρος στις εκλογές των ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ τους. Οι εκλογές θα γίνονται και για τα 13 ΚΛΑΔΙΚΑ ΣΥΝΔΙΚΑΤΑ τις ίδιες ημέρες και ώρες. Στις εκλογές αυτές θα εκλέγονται η Κεντρική Διοίκηση του κάθε συνδικάτου αλλά και οι Περιφερειακές Διοικήσεις τους.

Περιφερειακά Κέντρα:

Τα Εργ/λικά Κέντρα καταργούνται και αντικαθίστανται από τα ενιαία ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ.

Τα μέλη κάθε Περιφερειακής Διοίκησης και των 13^ων ΚΛΑΔΙΚΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ και τα οποία θα αριθμούν περίπου τα 300, θα είναι και αντιπρόσωποι της κάθε Περιφέρειας.

Μετά τις εκλογές, οι αντιπρόσωποι των Περιφερειών θα διενεργούν περιφερειακό συνέδριο όπου θα εκλέγουν και την Περιφερειακή Διοίκηση.

Πανελλαδική Κεντρική Διοίκηση:

Την Πανελλαδική εκπροσώπηση των εργαζομένων την ασκούν πλέον τα ίδια τα μέλη των Κεντρικών Διοικήσεων των ΚΛΑΔΙΚΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ.

Συνεπώς, όλα τα μέλη των Κεντρικών Διοικήσεων διενεργούν το Πανελλαδικό συνέδριο όπου εκλέγουν και την Κεντρική Διοίκηση για όλα τα συνδικάτα.

Οι αρμοδιότητες αυτής της ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΟΙΣΗΣ, θα είναι ίδιες με αυτές της ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ σήμερα.

Ορισμένα μέτρα:

α) Εισάγεται ο θεσμός ως δικαίωμα εκλογής μόνο δύο (2) θητειών για όλους τους συνδικαλιστές.

β) Καταργείται η πλήρης απαλλαγή των συνδικαλιστών από την εργασία τους και μετατρέπεται σε ημερήσιες άδειες όχι όμως για ολόκληρο το μήνα.

γ) Μεγάλο μέρος από το έργο των συνδικάτων θα το αναλάβουν επαγγελματικά συνδικαλιστικά στελέχη που θα προσληφθούν για το σκοπό αυτό ή το υπάρχον προσωπικό των Ομοσπονδιών και των Εργατικών Κέντρων.

δ) Ενεργοποιείται ο νόμος για συγκρότηση Συμβουλίων Εργαζομένων σε όλες τις επιχειρήσεις άνω των 20 ατόμων και Ενώσεις Εργαζομένων για επιχειρήσεις κάτω των 20. Τα όργανα αυτά θα είναι και οι εκπρόσωποι του συνδικάτου στην επιχείρηση, τον οργανισμό ή την Υπηρεσία.

Δεν κλείνει, εδώ απλώς ανοίγει.

Νοέμβριος 2011

Νικολάου Κώστας Πρώην Αντιπρόεδρος  ΟμοσπονδίαςΤΡΟΦΙΜΩΝ – ΠΟΤΩΝ