Μία ιστορική ευκαιρία
Κώστας Λαπαβίτσας, Μαντάβ Ραμασαντράν, Γιάννης Μπουγιατιώτης
Έξω από τα γραφεία του Εθνικού Συμβουλίου Εργασιακών Σχέσεων στο Brooklyn, οι γροθιές των ηγετών του Εργατικού Συνδικάτου της Αmazon (ALU) υψώθηκαν πανηγυρικά. Η Amazon, ο δεύτερος μεγαλύτερος ιδιωτικός εργοδότης των ΗΠΑ, είδε επιτέλους την ίδρυση του πρώτου αμερικανικού συνδικάτου στα 27 χρόνια λειτουργίας της.
Αναδημοσίευση από: efsyn.gr
Αυτό το σημαντικό γεγονός απαιτεί την επανεκτίμηση του εργατικού κινήματος και της σχέσης του με την Αριστερά τόσο στις ΗΠΑ όσο και αλλού. Είναι αλήθεια ότι τα εμπόδια σε αυτή τη σχέση δεν είναι καινούργια. Η ταχεία ανάπτυξη της οργανωμένης εργασίας στη μεταπολεμική περίοδο αντιμετωπίστηκε με σφοδρότητα από το κράτος και την καπιταλιστική τάξη. Ο νόμος Taft-Hartleyi του 1947 και το Red Scareii υποκίνησαν ένα άγριο κυνήγι μαγισσών κατά της Αριστεράς, ιδιαίτερα των κομμουνιστών, οι οποίοι στη συνέχεια εκδιώχθηκαν από τα συνδικάτα.
Ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός μετασχημάτισε περαιτέρω τη μορφή του εργατικού κινήματος. Οι παραδοσιακές βιομηχανίες συρρικνώθηκαν, οι τομείς των υπηρεσιών επεκτάθηκαν και η απασχόληση έγινε εξαιρετικά επισφαλής. Ο συνδικαλισμός δέχτηκε βαρύ πλήγμα. Το 1980, η συνολική συμμετοχή σε συνδικάτα ανερχόταν περίπου στο 23% του εργατικού δυναμικού, με πάνω από 20 εκατομμύρια συνδικαλισμένους εργάτες. Το 2021, η συμμετοχή σε συνδικάτα έφτασε στο ιστορικό χαμηλό του 10,3% του εργατικού δυναμικού. Οι αριθμοί είναι ακόμη χειρότεροι για τους νεότερους εργαζόμενους, ηλικίας 16-24 ετών, μεταξύ των οποίων το ποσοστό οργάνωσης σε συνδικάτα να βρίσκεται οριακά πάνω από 4%. Η πανδημία επιδείνωσε περαιτέρω αυτές τις τάσεις: μεταξύ του 2020 και 2021,ο αριθμός των εργαζομένων στα συνδικάτα μειώθηκε κατά 240.000 εργαζόμενους.
Ακόμα κι αν ο νεοφιλελευθερισμός αποδυνάμωσε την οργάνωση των εργατών, ούτε το εργατικό κίνημα ούτε η Αριστερά πρόκειται να επιτρέψουν στην καπιταλιστική τάξη να έχει τον τελευταίο λόγο. Η νίκη των εργατών της Amazon βασίστηκε στην ενεργό παρουσία αριστερών ακτιβιστών σε όλη τη διάρκεια του αγώνα. Οι ακτιβιστές ήταν φορείς της μακρόχρονης ιστορικής εμπειρίας του ανεξάρτητου συνδικαλισμού και συνέβαλαν αποφασιστικά στην αποτελεσματική οργάνωση των εργαζομένων που ήταν νέοι στους εργατικούς αγώνες. Μέσα από την ώσμωση του αγώνα για την δημιουργία του συνδικάτου, οι εργαζόμενοι της Amazonγινόντουσαν ολοένα και πιο ριζοσπαστικοί.
Σήμερα, νέοι δρόμοι είναι στη διάθεση του εργατικού κινήματος των ΗΠΑ και της Αριστεράς. Την παρούσα στιγμή υπάρχει περιθώριο αισιοδοξίας. Αφενός, τα ποσοστά ανεργίας είναι χαμηλά και η δυσαρέσκεια των εργαζομένων με την απασχόλησή τους υψηλή. Αφετέρου, υπάρχει αυξανόμενη δημόσια υποστήριξη για τα συνδικάτα και πολλές επιτυχημένες προσπάθειες συνδικαλιστικών οργανώσεων, όπως η δημιουργία συνδικάτου στην αλυσίδα των Starbucks.
Ο Μπρετ, ένας από τους ηγέτες του συνδικάτου, μας είπε: «Αν μπορεί να υπάρξει συνδικαλισμός στην Amazon, τότε μπορεί να υπάρξει παντού. Οπότε, ναι! Όλη η εξουσία στην εργατική τάξη! Αυτή είναι μια τεράστια νίκη για το εργατικό κίνημα, για τους εργαζόμενους οι οποίοι δημιουργούν συνδικάτα στο δικό τους χώρο εργασίας και μέσα από την οργάνωση επαναφέρουν την εξουσία στα χέρια των εργαζομένων».
Η δημιουργία του Εργατικού Συνδικάτου της Amazon αντιπροσωπεύει μια ιστορική ευκαιρία για την οργάνωση των εργαζόμενων και την προσπάθεια αποκατάστασης της ισορροπίας με το κεφάλαιο. Επιπλέον, αποτελεί μια ευκαιρία για την Αριστερά ώστε να συνδεθεί με την νέα εργατική τάξη που αναδύεται μετά από δεκαετίες νεοφιλελευθερισμού, αχαλίνωτου ατομικισμού και της αδιάκοπης τεχνολογικής αλλαγής υπέρ του κεφαλαίου.
Η Amazon και η πανδημία
Η οικονομική κρίση που προκλήθηκε από την πανδημία ήταν επικερδής για τις εταιρείες τεχνολογίας, ιδιαίτερα τις «Big Five»:Apple, Microsoft, Alphabet (Google), Amazon και Meta (Facebook). Ο κύριος λόγος είναι αρκετά σαφής: οι υπηρεσίες διανομής σημείωσαν άνθηση, όπως και όλες οι άλλες υπηρεσίες που διευκολύνουν την εξ αποστάσεως εργασία.
Καμία δεν ωφελήθηκε περισσότερο από την Amazon, καθώς είναι στενά συνδεδεμένη με την παραγωγική συσσώρευση λόγω του κρίσιμου ρόλου της στον τομέα της διανομής. Οι άλλες Big-Techiii εταιρείες υψηλής τεχνολογίας λειτουργούν κάπως διακριτά από την υπόλοιπη παραγωγή, ως μια ξεχωριστή σφαίρα που δεν είναι ακόμη τόσο κρίσιμη για τη συνολική οικονομία όπως συχνά φαντάζονται πολλοί. Σύμφωνα με την έκθεση κερδών της για το 2021, η Amazon πραγματοποίησε κέρδη 33,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων πέρυσι, από 11,6 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019. Ο εκτελεστικός πρόεδρος, Τζεφ Μπέζος, αύξησε την καθαρή περιουσία του κατά τη διάρκεια της πανδημίας κατά περίπου 80 δισεκατομμύρια δολάρια – φτάνοντας τα 193 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2022.
Οι Big-Tech αποκόμισαν τεράστια κέρδη από τη επιδίωξη των κεντρικών τραπεζών για ποσοτική χαλάρωση, μια πολιτική η οποία οδηγώντας τα επιτόκια κοντά στο μηδέν δημιούργησε τις συνθήκες μιας χρηματιστηριακής φούσκας. Η αύξηση της κεφαλαιοποίησης των εταιρειών (Πίνακας 1) είναι αποκαλυπτική, αν και μεγάλο μέρος αυτής της αξίας είναι σαφώς πλασματικό κεφάλαιο που υπάρχει μόνο με τη μορφή μη πραγματοποιημένων κεφαλαιακών κερδών. Ακόμα κι αν ένα μέρος αυτής της ανάπτυξης εξαφανιστεί με την προσαρμογή των χρηματιστηριακών αγορών, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι «Big Five» της Tech ήταν οι αδιαφιλονίκητοι νικητές της ποσοτικής χαλάρωσης.
Πίνακας 1. Αλλαγή στην κεφαλαιοποίηση αγοράς των BigFive ($τρισ.), Απρίλιος 2019-2022
Η αύξηση της κεφαλαιοποίησης, επιπλέον, αντανακλά τη συνεχή προσπάθεια των BigTech να επεκταθούν στις αγορές του cloud computingiv και της Τεχνητής Νοημοσύνης, οι οποίες, έχοντας επεκταθεί ακόμα περισσότερο κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αποτελούν σήμερα τη βάση της τεχνολογικής αλλαγής. Το 2020-21 οι Big-Tech επιδίωξαν να αποκτήσουν ολοένα και περισσότερες νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης. Οι επιθετικές τους κινήσεις αναδιαμορφώνουν την gig οικονομίαv (gig economy),επηρεάζοντας την «φυσιογνωμία» της συσσώρευσης σε ολόκληρη την οικονομία.
Η Amazon Web Services (AWS), ο βραχίονας διαδικτυακών υπηρεσιών της Amazon, είναι ο ηγέτης του κλάδου σε αυτήν την κατηγορία επενδύσεων και παροχής υπηρεσιών. Η AWS διευρύνει γρήγορα τη βάση των πελατών της και ολοένα επεκτείνεται τόσο γεωγραφικά όσο και σε άλλους κλάδους. Παρά τον ανταγωνισμό από τους κινεζικούς γίγαντες – κυρίως την Alibaba – η AWS κυριαρχεί ακόμη και στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.
Αυτές οι τεχνολογίες απαιτούν τεράστιες επενδύσεις. Υπολογίζεται ότι οι δαπάνες για δημόσιες υπηρεσίες cloud αυξήθηκαν από 313 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020 σε 396 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021 ενώ, το 2022 πρόκειται να φτάσουν τα 482 δισεκατομμύρια δολάρια. Μέχρι το 2026, οι δαπάνες για υπηρεσίες cloud αναμένεται να είναι περίπου το ήμισυ του συνόλου των δαπανών πληροφορικής των επιχειρήσεων.
Εν ολίγοις, η Amazon, μια γιγάντια επιχείρηση που αρχικά επικεντρώθηκε στο ψηφιακό εμπόριο, οδεύει να γίνει μία δύναμη που όχι μόνο υπαγορεύει τις παγκόσμιες συνθήκες διανομής αλλά και την ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών και επενδύσεων προηγμένης τεχνολογίας γενικότερα.
Το μοντέλο εργασίας της Amazon
Για τους εργαζόμενους, η ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας αντιπροσωπεύει την εντατικοποίηση της εργασίας και την επιμήκυνση της εργάσιμης ημέρας. Οι νέες τεχνολογίες αυξάνουν επίσης την εργασιακή ανασφάλεια, καθιστώντας τις θέσεις εργασίας ακόμη πιο επισφαλείς από πριν. Επιπλέον, οι νέες τεχνολογίες θα μπορούσαν επίσης να εντείνουν τον ανταγωνισμό σε ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία, επιδεινώνοντας περαιτέρω τις συνθήκες εργασίας.
Οι συνθήκες εργασίας στην Amazon είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των τάσεων. Η ιλιγγιώδης άνοδος της εταιρείας της επέτρεψε να επεκτείνει το εργατικό της δυναμικό σε περισσότερους από 1,6 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Προκειμένου να διαχειριστεί αυτό το τεράστιο εργατικό δυναμικό, η Amazon ενσωματώνει επιθετικά τις νέες τεχνολογίες που η ίδια αναπτύσσει ταυτόχρονα, υπαγορεύοντας τη διαμόρφωση των συνθηκών εργασίας για τις ηγέτιδες βιομηχανίες τα επόμενα χρόνια.
Ένα μεγάλο μέρος του αυξημένου εργατικού δυναμικού της Amazon περιλαμβάνει εποχικούς εργαζόμενους, που απασχολούνται για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων πιέσεων από την πλευρά της ζήτησης. Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι, αντιμετωπίζουν σοβαρή εργασιακή ανασφάλεια, καθώς είναι εύκολα αναλώσιμοι όταν η ζήτηση για υπηρεσίες Amazon αρχίζει να κινείται καθοδικά. Πρόσφατα οι αποθήκες της Amazon γνώρισαν ένα απίστευτο ποσοστό εναλλαγής εργαζομένων, «ανακυκλώνοντας» πάνω από το 100% του εργατικού δυναμικού τους κάθε χρόνο.
Οι συνθήκες εργασίας στις αποθήκες της Amazon είναι εξευτελιστικές, εάν όχι απάνθρωπες. Η Amazon χρησιμοποιεί ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης ώστε να παρακολουθεί τις υπηρεσίες αποθήκευσης και διανομής, το οποίο προκαλεί σημαντικές ανησυχίες. Εντός των αποθηκών, τυχόν αδυναμία των εργαζομένων να τηρήσουν τους ρυθμούς εργασίας και να επιτύχουν τους ημερήσιους στόχους έχει ως αποτέλεσμα την επιβολή πειθαρχικών μέτρων με αιτιολογία τη «μη παραγωγικότητα».
Υπάρχουν δημοσιευμένα έγγραφα που αποδεικνύουν ότι η Amazon γνωρίζει ότι οι εργαζόμενοί της πρέπει να ουρούν σε μπουκάλια για να αποφύγουν την απόλυση λόγω απουσίας από το πόστο τους. Η μεταχείριση της Amazon προς τους εργαζομένους περιλαμβάνει όχι μόνο την κλοπή φιλοδωρημάτων που λαμβάνουν οι διανομείς αλλά και την απόκρυψη των πραγματικών στοιχείων που φανερώνουν ότι τα «αυτοματοποιημένα» εργοστάσιά της μπορεί να γίνουν παγίδες θανάτου για τους εργαζόμενους.
Οι συνθήκες εργασίας επιδεινώθηκαν σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ενώ οι εργαζόμενοι συστηματικά βρισκόντουσαν εκτεθειμένοι στον ιό, η Amazon έβλεπε τις πωλήσεις της να απογειώνονται. Είναι σημαντικό να θυμηθούμε ότι ο αγώνας στο Staten Island ξεκίνησε όταν το στέλεχος του ALU, Κρις Σμολς, πρωτοστάτησε στην οργάνωση συγκέντρωσης διαμαρτυρίας για τα αδιαφανή μέτρα υγείας και ασφάλειας της Amazon.
Παρ’ όλες τις προσπάθειες των μεγάλων εταιρειών, η ικανότητα των εργαζομένων να αντιστέκονται είναι ανεξάντλητη. Η θεμελιώδης αντίθεση μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας στα θεμέλια της σύγχρονης κοινωνίας δεν μπορεί να εξαλειφθεί. Η ανελέητη «επίθεση» της διοίκησης της Amazon ενάντια στο εργατικό δυναμικό οδήγησε σε μια νίκη του συνδικαλισμού, η οποία εμπεριέχει επίκαιρα μαθήματα για το εργατικό κίνημα και την Αριστερά.
Η νίκη του Εργατικού Συνδικάτου της Amazon (ALU)
Οι εγκαταστάσεις JFK8 της Amazon βρίσκονται στα βορειοδυτικά προάστια του Staten Island της Νέας Υόρκης και κάποτε ήταν μια τεράστια περιοχή αποθήκευσης φυσικού αερίου. Η βιομηχανική ζώνη δεν απέχει πολύ από τους αστραφτερούς ουρανοξύστες του χρηματοπιστωτικού κέντρου του Manhattan, τις «εξευγενισμένες» (gentrified) συνοικίες του Brooklynκαι τις πλούσιες γειτονιές του Todt Hill. Οι εργαζόμενοι σε αυτές τις εγκαταστάσεις ζουν σε μια από τις πιο ακριβές πόλεις του κόσμου, μια σκληρή πραγματικότητα για τη συντριπτική πλειοψηφία.
Της επιτυχημένης συνδικαλιστικής εκστρατείας ηγήθηκε το ALU, το οποίο οργανώθηκε ως ανεξάρτητο συνδικάτο, ξεχωριστό από τις μεγάλες συνδικαλιστικές ομοσπονδίες που κυριαρχούν σε ό,τι έχει απομείνει από την οργανωμένη εργασία στην Αμερική. Οι αρχές του νεοσύστατου συνδικάτου περιλαμβάνουν την αφοσίωση ενάντια στον ρατσισμό με την ηγεσία του να αντανακλά τη φυλετικά διαφορετική σύνθεση της αποθήκης.
Οι αρχές του περιλαμβάνουν μια ευρεία αριστερή δέσμευση. Όπως μας είπε η Τζαστίν, μέλος του ALU, το συνδικάτο έχει «ταχθεί ανοιχτά ενάντια στην τάξη των δισεκατομμυριούχων». Η επίδραση των αριστερών ακτιβιστών ήταν ξεκάθαρη, με το συνδικάτο να αυτομορφώνεται συνειδητά μαθαίνοντας από τις παραδόσεις των Βιομηχανικών Εργατών του Κόσμου (Industrial Workers of the World- IWW)και του Κογκρέσου Βιομηχανικών Οργανώσεων (Congress of Industrial Organizations- CIO). Μέρος της αυτομόρφωσης αποτέλεσε και η προσεκτική μελέτη του έργου αναφοράς του διάσημου ηγέτη των εργατών και κομμουνιστή, Γουίλιαμ Ζ. Φόστερ με τίτλο «Μέθοδοι οργάνωσης στη Βιομηχανία Χάλυβα». Η εμπειρία και η συμμετοχή της Αριστεράς βοήθησε επίσης στην εισαγωγή ευέλικτων τακτικών, από τη συλλογική δράση έως τις νομικές προκλήσεις κατά της διοίκησης. Εξίσου σημαντική ήταν η προθυμία των οργανωτών να δεχθούν βοήθεια από άλλα συνδικάτα και πολιτικές οργανώσεις της Αριστεράς.
Ένας βασικός λόγος για την επιτυχία του αγώνα στο Staten Island ήταν ότι η πλειοψηφία της ηγεσίας του συνδικάτου είναι, ή υπήρξαν παλαιότερα, εργαζόμενοι στην Amazon και έχουν εμπειρία από πρώτο χέρι της πραγματικότητας που επικρατεί εντός των εγκαταστάσεών της. Ένας ακόμαλόγος της επιτυχίας ήταν ότι το ALU είναι ανεξάρτητο, σε σύγκριση με την Ένωση Λιανικής, Χονδρικής και Πολυκαταστημάτων (RWDSU) που ηγήθηκε των ανεπιτυχών συνδικαλιστικών κινήσεων στο Bessemer της Alabama. Το RWDSU απέτυχε σε μεγάλο βαθμό λόγω την αντι-συνδικαλιστικής εκστρατείας της Amazon που διατεινόταν ότι το σωματείο αποτελούνταν από «εξωτερικούς ταραχοποιούς», μια στρατηγική που δεν μπορούσαν να επαναλάβουν με επιτυχία στο Staten Island.
Αυτό δεν σημαίνει ότι ο αγώνας δεν είχε υποστήριξη από πιο καθιερωμένα συνδικάτα, συμπεριλαμβανομένου του United Food and Commercial Workers Unionvi (Ένωση εργαζομένων τροφίμων και εμπορίου) και του Unite Herevii. Η συνδικαλιστική προσπάθεια έλαβε επίσης κάποια υποστήριξη από τους πολιτικούς των Δημοκρατικών στη Νέα Υόρκη, όπως αντικατοπτρίζεται, για παράδειγμα, στην εκστρατεία της Γενικής Εισαγγελέως Λετίσια Τζέιμς που τάχτηκε κατά των επικίνδυνων εργασιακών πρακτικών της Amazon κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Ωστόσο, είναι σημαντικό ότι το ALU καθοδηγείται από τους εργάτες και οργανώνεται ανεξάρτητα. Για τον Πατ, οργανωτή του ALU και παλαιότερα μέλος της International Longshoremen’s Associationviii- της μεγαλύτερης ένωσης εργαζομένων στη ναυτιλία στη Βόρεια Αμερική – «υπήρχαν και άλλα ισχυρά συνδικάτα που προσπάθησαν να εισέλθουν στην Amazon, απλά δεν τα κατάφεραν. Τώρα το πέτυχαν με την ανεξαρτησία των εργαζομένων, οπότε πιστεύω ότι πρέπει να παραμείνει έτσι».
Μια άλλη ζωτική πτυχή της οργανωτικής προσπάθειας ήταν η αντιμετώπιση ευρύτερων ζητημάτων του χώρου εργασίας, πέραν του μισθού. Οι μισθοί της Amazon μπορεί να είναι υψηλότεροι από εκείνους άλλων ανταγωνιστών όπως της Walmart ή της Target, ταυτόχρονα όμως οι συνθήκες εργασίας είναι σαφώς χειρότερες και ο μισθός-ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση- λίγο παραπάνω από αρκετός για το ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης. Ο ενθουσιασμός για το συνδικάτο ALU στηρίχτηκε στην αδιαπραγμάτευτη στάση του κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης και του ρατσισμού, καθώς και στην αξιοπρέπεια στο χώρο εργασίας.
Τέλος, στις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας, ακόμη και μικρά γεγονότα αποδείχθηκαν καθοριστικά για τη συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων.
Πριν από την πανδημία, οι εργαζόμενοι στην αποθήκη του Staten Island αναγκάζονταν να αφήνουν τα κινητά τους τηλέφωνα σε ντουλάπια, στερούμενοι την ευκαιρία να ακούν μουσική ή να έρχονται σε επαφή με άλλους κατά τις ώρες εργασίας. Τα ντουλάπια ήταν σε μεγάλο βαθμό κοινόχρηστα, με αποτέλεσμα να καταγράφονται συχνά κλοπές και απώλειες. Η απόσταση των αποθηκευτικών ντουλαπιών από τον χώρο εργασίας σήμαινε επίσης ότι η προσπάθεια χρήσης τηλεφώνου κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος θα καταλάμβανε χρονικά ολόκληρο το διάλειμμα, εμποδίζοντας τους εργαζόμενους ακόμα και από το να πάνε στην τουαλέτα.
Αν και η Amazon αναγκάστηκε να ανακαλέσει αυτή την πολιτική στην κορύφωση της πανδημίας, την επανέφερε στη συνέχεια. Δεδομένου του εξαιρετικά υψηλού ποσοστού εναλλαγής εργαζομένων στο Staten Island, οι νέοι υπάλληλοι δεν είχαν καμία ανάμνηση από την προηγούμενη πρακτική. Συνεπώς, ήταν πολύ απρόθυμοι να δεχτούν αυτή την πρωτοφανή κατασταλτική παρέμβαση, ενισχύοντας έτσι την υποστήριξη στο σωματείο.
Μετά τι;
Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του νεοφιλελευθερισμού, η πολιτική δύναμη της Αριστεράς υποχώρησε σε πολλές μεγάλες καπιταλιστικές χώρες. Ταυτόχρονα, η Αριστερά κατόρθωσε να διοργανώσει αποτελεσματικές πολιτικές εκστρατείες σε πολλές χώρες και να αγωνιστεί για -ή ακόμα και να κερδίσει- την πολιτική εξουσία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνησε την Ελλάδα την περίοδο 2015-19, οι Ποδέμος απόλαυσαν μια περίοδο εξαιρετικής ανάπτυξης και επιρροής στην Ισπανία και το Εργατικό Κόμμα υπό τον Κόρμπιν παραλίγο να κερδίσει τις εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι εκστρατείες του Μπέρνι Σάντερς το 2016 και το 2020 αμφισβήτησαν το αμερικανικό πολιτικό κατεστημένο.
Ωστόσο, σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η Αριστερά απέτυχε να επιφέρει πραγματική αλλαγή ή να επιτύχει μακροπρόθεσμα κέρδη. Είναι αλήθεια ότι η κεντροαριστερά έχει αποδεχθεί και μάλιστα εφαρμόσει τη νεοφιλελεύθερη πολιτική. Η αποτυχία της ριζοσπαστικής Αριστεράς, αντίθετα, δεν οφειλόταν απαραίτητα σε κάποια προγραμματική απροθυμία να αμφισβητήσει τον καπιταλισμό. Το πραγματικό πρόβλημα ήταν ότι δεν μπόρεσε να ξαναχτίσει τις ιστορικές συνδικαλιστικές και πολιτικές σχέσεις με την εργατική τάξη. Παρά τις περιστασιακές εκλογικές επιτυχίες, η πολιτική της κατάρρευση αντανακλά τελικά την έλλειψη ισχυρών θεμελίων στην οργανωμένη εργασία.
Τι μας λέει η επιτυχημένη προσπάθεια συνδικαλισμού στην Amazon σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία;
Ένα βασικό μάθημα για την οργάνωση της νέας εργατικής τάξης είναι προφανές: δεν θα είναι μια εύκολη διαδικασία. Η τεχνολογική επιτήρηση, η εργοδοτική εχθρότητα και προπαγάνδα εκ μέρους της εργοδοσίας καθώς και η αυτοματοποίηση της παραγωγής δημιουργούν μεγάλες δυσκολίες στην οργάνωση στο χώρο εργασίας. Η Amazon απαγόρευσε πρόσφατα ακόμη και τη χρήση της λέξης «συνδικάτο» ή «αυξήσεις μισθών» στις εσωτερικές συζητήσεις της εταιρείας. Η Amazon στο παρελθόν έφτασε ακόμα στο σημείο να αλλάξει τους φανοστάτες κοντά στις αποθήκες της για να αποτρέψει τους συνδικαλιστές να επωφεληθούν από τη στάση στο κόκκινο φανάρι για να μιλήσουν με τους εργαζόμενους της διανομής.
Ο τεχνολογικός γίγαντας, και άλλοι σαν αυτόν, θα αντιταχθούν σκληρά στο συνδικάτο των εργαζομένων. Οι πραγματικές δυσκολίες για το ALU βρίσκονται μπροστά. Αρχικά, θα πρέπει να κατορθώσει την αναγνώριση του συνδικάτου από την Amazon και κατόπιν θα πρέπει να ξεκινήσει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις για το συμβόλαιο. Για να επιτύχει, θα χρειαστεί η κατανόηση των βαθύτερων λειτουργιών του καπιταλισμού.
Υπάρχουν όμως λόγοι για να είμαστε αισιόδοξοι. Η επιτυχία του ALU δείχνει ότι οι εκστρατείες που διεξάγονται με ισχυρή αριστερή δέσμευση, από ανεξάρτητα εργατικά συνδικάτα που αντανακλούν το νέο πρόσωπο της σύγχρονης εργατικής τάξης, μπορούν πράγματι να είναι επιτυχείς. Η πρόοδος της τεχνολογίας και οι αντιξοότητες της πανδημίας ήταν αναμφίβολα επιβλαβείς για τις εργασιακές υποθέσεις αλλά πρόσφεραν επίσης νέες ευκαιρίες για οργάνωση. Η τεχνολογική παρακολούθηση έχει κάνει πιο δύσκολη την κρυφή οργάνωση όμως ταυτόχρονα η τεχνολογία έχει εξασφαλίσει ευρεία δημοσιότητα για τις επιτυχίες των εργαζομένων, αποκαλύπτοντας παράλληλα την σκληρότητα των μεγάλων επιχειρήσεων.
Ο Κρις Σμολς, ο ηγέτης του ALU, μας είπε: «Είμαστε ακόμα στα αρχικά στάδια, οπότε υπάρχουν πολλά να μάθω. Αυτό που έχουμε μάθει μέχρι τώρα είναι ότι δεν υπάρχει τίποτα που δεν μπορούμε να κάνουμε και να ξεπεράσουμε. Αυτό που θέλουμε να μάθει η οργανωμένη εργασία είναι ότι υπάρχει μια νέα γενιά… και ένας νέος τρόπος στο πώς θέλουμε να κάνουμε πράγματα, σε σύγκριση με το παρελθόν. Θα κάνουμε τα πράγματα με τον δικό μας τρόπο. Ο τρόπος μας μπορεί να μην φαίνεται όμορφος συνεχώς, αλλά έχει αποτέλεσμα».
Η μισθωτή εργασία είναι το θεμέλιο της καπιταλιστικής κοινωνίας. Η αναγέννηση της Αριστεράς πρέπει να βασίζεται στην αποκατάσταση των φθαρμένων δεσμών της με την εργατική τάξη. Η νίκη του Εργατικού Συνδικάτου της Amazon παρέχει ένα μάθημα για τo πως η Αριστερά πρέπει να συνεργαστεί με τους εργαζομένους υπό νέους όρους. Η Αριστερά μπορεί να κινητοποιήσει την πλούσια ιστορική της εμπειρία για να υποστηρίξει τον κόσμο της εργασίας και, το πιο σημαντικό, μπορεί να μάθει από τον κόσμο της εργασίας πώς να επανεκκινήσει και κλιμακώσει τον αγώνα ενάντια στο κεφάλαιο.
- Κώστας Λαπαβίτσας, Καθηγητής Οικονομικών, SOAS, Λονδίνο και επισκέπτης Καθηγητής στο New School for Social Research, Νέα Υόρκη
- Μαντάβ Ραμασαντράν, PhD Οικονομικών, New School for Social Research, Νέα Υόρκη
- Γιάννης Μπουγιατιώτης, Master Οικονομικών, New School for Social Research, Νέα Υόρκη
Αναδημοσίευση από: efsyn.gr