Όλες οι αλλαγές που προωθούνται τον Οκτώβριο.
Σαρωτικές, είναι οι αλλαγές που έρχονται, τις αμέσως επόμενες μέρες, στο χρόνο εργασίας, αλλά και στις αμοιβές για υπερωρίες, υπερεργασία, στις συνδικαλιστικές άδειες, στον τρόπο λήψης, της απόφασης για απεργία κλπ..
Η ευελιξία και η μείωση του κόστους των υπερωριών, βρίσκονται στον πυρήνα των μεταρρυθμίσεων, που προωθεί η κυβέρνηση, σε συνδυασμό με την προσπάθεια καταπολέμησης της υποδηλωμένης και αδήλωτης εργασίας, που ειδικά την περίοδο της πανδημίας, έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Οι περισσότερες εξ αυτών των αλλαγών, περιγράφονται στην «Έκθεση Πισσαρίδη», που δημοσιεύτηκε, πριν από μερικές μέρες. Η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μειώσει το μισθολογικό κόστος των επιχειρήσεων, εξασφαλίζοντας τη μέγιστη δυνατή ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Αυτό, είναι κάτι άλλωστε, που το ζητάει διακαώς ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων, ήδη από το 2010 αλλά και όλη την περίοδο των μνημονίων, με κύριο εκφραστή το ΔΝΤ.
Χαρακτηριστικά στην Έκθεση, αναφέρεται, σε σχέση με τις υπερωρίες ότι, «η ευελιξία στη χρήση τους είναι σημαντική για την οικονομική δραστηριότητα». Επίσης, η έκθεση υποστηρίζει ότι, «το κόστος των υπερωριών είναι απαραίτητο να ευθυγραμμιστεί με εκείνο στα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ».
Σύμφωνα με πληροφορίες σχεδιάζεται:
1.Να δίνεται η δυνατότητα σε εργοδότη και εργαζόμενο, να συμφωνούν την «κάλυψη» της υπέρβασης του χρόνου απασχόλησης μιας ημέρας, με αντίστοιχη μείωση του χρόνου εργασίας σε άλλη ημέρα (δηλαδή να γίνεται συμψηφισμός υπερωριών), με ρεπό ή πρόσθετη άδεια, κατόπιν αιτήματος του εργαζομένου ή του εργοδότη, που ο αντισυμβαλλόμενος μπορεί να αρνηθεί, μόνο για σοβαρό λόγο. Συγκεκριμένα, εξετάζεται να υπάρχει δυνατότητα αναπροσαρμογής του ημερήσιου χρόνου εργασίας, χωρίς όμως να μειώνεται το συνολικό πλήθος των κανονικών ωρών εργασίας ανά εβδομάδα. Για παράδειγμα, θα μπορούσε ένας εργαζόμενος, αντί για το διάστημα 8 π.μ. με 4 μ.μ. κάθε μέρα ανά εβδομάδα, να εργάζεται 9 π.μ. με 5 μ.μ. είτε καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας, είτε για κάποιες ημέρες της εβδομάδας.
2.Να υπάρξουν αλλαγές στο καθεστώς των υπερωριών και υπερεργασίας, ανεβάζοντας παράλληλα και το πλαφόν, ανά εξάμηνο(σήμερα είναι 96) στις 120. Μια τέτοια αύξηση θα οδηγούσε στη δυνατότητα εργασίας, πέραν του κανονικού 8ώρου ή κατά επιπλέον 12 ώρες ανά μήνα ή επιπλέον 3 ώρες ανά εβδομάδα.
3.Ο καθορισμός αντικειμενικών κριτηρίων, για τον προσδιορισμό της έννοιας του διευθυντικού στελέχους, που δεν θα δικαιούται υπερωρίες, για να μην υπάρχουν αμφισημίες. Στην περίπτωση αυτή ο «κύκλος» των προσώπων, που θα χαρακτηριστούν διευθυντικά στελέχη, θα διευρυνθεί, με αποτέλεσμα να υπάρχουν περισσότεροι εργαζόμενοι, που δεν θα δικαιούνται υπερωρίες. Για παράδειγμα, ένα προϊστάμενος πωλητής σε ένα μεγάλο κατάστημα, που θα έχει στην επίβλεψη του, τους 6 πωλητές του καταστήματος, δεν θα λαμβάνει εξτρά αμοιβή, για τις επιπλέον ώρες, που θα εργάζεται.
4.Να υπάρξει αύξηση του επιτρεπόμενου ορίου υπερεργασίας, που αμείβεται φθηνότερα απ’ ότι η υπερωρία. Αυτό θα έχει ως συνέπεια να γίνει πιο φτηνή για τις επιχειρήσεις η επιπλέον εργασία, αλλά και να μειωθούν σημαντικά οι αποδοχές των εργαζομένων.
5.Να προωθηθεί, το ψηφιακό ωράριο και η ηλεκτρονική κάρτα εργασίας. Η πιλοτική χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας εργασίας, σε μεγάλες επιχειρήσεις, με την καθολική εφαρμογή της, θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2021. Οι εργοδότες θα δηλώνουν τα σχήματα ωραρίου ή τροποποίησης ωραρίου, με ψηφιακές επιλογές σε πραγματικό χρόνο. Ο κίνδυνος στις αλλαγές αυτές, που θα γίνονται σε πραγματικό χρόνο, θα είναι να προκύπτει αιφνιδιασμός για τον εργαζόμενο, αφού η δυνατότητα αλλαγής του ωραρίου, θα γίνεται πλέον ψηφιακά.
6.Να δημιουργηθεί Εθνικό Μητρώο Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, όπου θα αναρτώνται όλες οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας (επιχειρησιακές, κλαδικές και διαιτητικές αποφάσεις) και θα έχει πρόσβαση, σε αυτές το σύνολο των εργαζομένων και εργοδοτών της χώρας.
7.Να προωθηθεί, η ηλεκτρονική ψηφοφορία των συνδικαλιστών, για τη λήψη αποφάσεων, όπως για παράδειγμα, για τη διεξαγωγή απεργίας. Η νέα διάταξη θα εφαρμοστεί σε συνδυασμό με την ισχύουσα διάταξη, που προβλέπει την παρουσία του 50% των οικονομικά ενεργών μελών της πρωτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης στη γενική συνέλευση, ώστε να τεκμαίρεται απαρτία και να λαμβάνεται έγκυρη απόφαση για απεργία.
8.Να προβλεφθεί, η δημιουργία ηλεκτρονικών μητρώων, για συνδικαλιστικές οργανώσεις εργαζομένων, αλλά και εργοδοτών.
9.Τέλος σχεδιάζεται και αναμόρφωση των αδειών στα συνδικαλιστικά στελέχη, ενώ πληροφορίες λένε ότι, θα υπάρξουν και παρεμβάσεις στα θέματα των αποζημιώσεων απολύσεως, με στόχο να διευκολύνονται οι επιχειρήσεις και στον τομέα αυτό.
Συμπερασματικά αξίζει να πούμε ότι η κυβέρνηση κινείται σε ρυθμούς απόλυτης ευελιξίας με ένα συνδυασμό ρυθμίσεων, που οδηγεί τους εργαζομένους να δουλεύουν περισσότερο και με λιγότερα χρήματα. Η στρατηγική αυτή πρέπει να αναθεωρηθεί, την ώρα που στην υπόλοιπη Ευρώπη, ανοίγει η συζήτηση σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση, για ζητήματα όπως ο κοινωνικός μισθός, η μείωση του 8ωρου σε 7ωρο, δίχως μείωση αποδοχών κλπ.. Ενώ διεθνώς οι πολιτικές ηγεσίες, ανακαλύπτουν ξανά την ανάγκη της κρατικής παρέμβασης και του προστατευτισμού, η κυβέρνηση κινείται σε ultra φιλελεύθερους ρυθμούς.
Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Δικηγόρος- Εργατολόγος