4ημερη εργασία: Ξεκινάει πιλοτικά και στη Βρετανία – Η εμπειρία άλλων χωρών – Τα οφέλη

      Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο 4ημερη εργασία: Ξεκινάει πιλοτικά και στη Βρετανία – Η εμπειρία άλλων χωρών – Τα οφέλη

Μία-μία οι ευρωπαϊκές χώρες, υιοθετούν, αρχικά, σε πιλοτικό επίπεδο την 4ήμερη εργασία χωρίς μάλιστα να περικόψουν τους μισθούς των εργαζομένων.

Μετά την Ισλανδία, τη Νέα Ζηλανδία και την Ισπανία, η Βρετανία ξεκινάει να εφαρμόζει δοκιμαστικά το σύστημα 100:80:100. Αυτό σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι των εταιρειών και οργανισμών που θα το εφαρμόσουν θα δουλεύουν μόνο για το 80% της κανονικής τους εργάσιμης εβδομάδας με το 100% της αμοιβής τους ενώ ταυτόχρονα θα εκτιμήσουν τι αντίκτυπο θα έχει στην παραγωγικότητα, αλλά και στην ευημερία των εργαζομένων.

Το πιλοτικό πρόγραμμα θα είναι 6μηνο και θα παρακολουθείται από την 4 Day Week Global και ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το Κολέγιο της Βοστώνης.

Πάνω από 30 βρετανικές εταιρείες θα συμμετάσχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα, τον «τολμηρό νέο τρόπο εργασίας για το 2022», όπως τον έχουν βαπτίσει οι εμπνευστές του.

Όπως επισημαίνει η βρετανική εφημερίδα «The Sun», εταιρείες στη Βρετανία πειραματίζονται με τη μετάβαση σε τετραήμερη εργασία δίχως όμως οι εργοδότες να τους μειώνουν το μισθό.

Αρκετές χώρες δοκίμασαν με επιτυχία την τετραήμερη εργασία και τώρα η Βρετανία βαδίζει στα χνάρια τους.

Με την τετραήμερη εργασία, οι εργαζόμενοι φαίνεται να διακατέχονται από λιγότερο άγχος και να έχουν καλύτερη ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής τους ζωής.

Έρευνα που επικαλείται η βρετανική εφημερίδα δείχνει ότι, το 78% των εργαζομένων που απασχολούνται τις ημέρες Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη, δήλωσαν ότι είναι πιο χαρούμενοι και λιγότερο αγχωμένοι.

Το εργασιακό πείραμα θα δείξει εάν οι εργαζόμενοι μπορούν να είναι 100% παραγωγικοί για το 80% του χρόνου τους στο γραφείο.

Το πιλοτικό πρόγραμμα πραγματοποιείται στο πλαίσιο της παγκόσμιας εκστρατείας για την εργάσιμη εβδομάδα 4 ημερών (4 Day Week Global) σε συνεργασία με τη δεξαμενή σκέψης «Autonomy», την εκστρατεία στη Βρετανία «4 Day Week UK» και τους ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.

Για τον Τζόι Ο’ Κόνορ, πιλοτικό διευθυντή του προγράμματος «4 Day Week Global»:

«Όλο και περισσότερες επιχειρήσεις κινούνται σε στρατηγικές που εστιάζουν στην παραγωγικότητα προκειμένου να τους επιτρέψουν να μειώσουν τις ώρες εργασίας των υπαλλήλων δίχως όμως να μειώσουν τον μισθό τους».

«Είμαστε ενθουσιασμένοι από την αυξανόμενη δυναμική και το ενδιαφέρον για το πιλοτικό μας πρόγραμμα και για την τετραήμερη εργασιακή εβδομάδα ευρύτερα. Η τετραήμερη εβδομάδα αμφισβητεί το τρέχον μοντέλο εργασίας και βοηθά τις εταιρείες να απομακρυνθούν από τη λογική του χρόνου που αφιερώνουν οι εργαζόμενοι στη δουλειά», εστιάζοντας σε μεγάλο βαθμό στο προϊόν που παράγεται. Το 2022 θα είναι η χρονιά που προαναγγέλλει αυτό το νέο και τολμηρό εργασιακό μέλλον», πρόσθεσε.

Το ιρλανδικό πείραμα: Τι θα φέρει το 4ημερο εργασίας

Το πρόγραμμα της 4ήμερης εργασίας παρουσιάστηκε στη χώρα τον περασμένο Ιούνιο και θα τεθεί σε εφαρμογή από τον Φεβρουάριο του 2022 και για 6 μήνες. «Ελπίζουμε ότι έως την έναρξή του θα προσελκύσουμε και άλλες επιχειρήσεις» δηλώνει στο Business Insider ο Ο ‘ Κόνορ και σημειώνει πως ανάλογα πιλοτικά προγράμματα θα τρέξουν μέσα στην επόμενη χρονιά και σε άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς. 

Οι επιχειρήσεις, που θα συμμετέχουν, θα έχουν πρόσβαση σε συμβουλευτικές υπηρεσίες ειδικών, που έχουν εφαρμόσει ανάλογα σχήματα εργασίας στο παρελθόν. Οι επιδόσεις εργαζομένων και εταιρειών θα παρακολουθούνται στενά από ερευνητές των Boston College και University College Dublin. Αυτοί θα συγκρίνουν τον αντίκτυπο 4ημερης και 5νθημερης εργασίας στις εκπομπές ρύπων, την παραγωγικότητα και το επίπεδο ζωής. 

Η ιδέα της 4ημερης εργασίας επανήλθε δυναμικά στο προσκήνιο κατά την περίοδο της πανδημίας όταν ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων (σε ειδικότητες, που δεν μπήκαν σε αναστολή λόγω lockdown) ήρθε αντιμέτωπος με υπερκόπωση. 

Το αίσθημα του burnout ήταν ιδιαίτερα έντονο στις γυναίκες που κλήθηκαν να σηκώσουν παράλληλα το βάρος της φροντίδας παιδιών και ηλικιωμένων στο σπίτι. Οδήγησε μάλιστα σε ένα φαινόμενο που έλαβε την ονομασία “Η Μεγάλη Παραίτηση”. Ο αριθμός των εργαζομένων σε ΗΠΑ, Βρετανία και άλλες χώρες, που παραιτούνται αναζητώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας, έχει εκτιναχθεί σε επίπεδα – ρεκόρ τους τελευταίους μήνες. 

Οι συντονιστές του “ιρλανδικού πειράματος” πιστεύουν ότι η 4ημερη εργασία θα επιτρέψει πολύ καλύτερο συντονισμό επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής και θα οδηγήσει σε υψηλότερη παραγωγικότητα. 

Το πείραμα της Ισλανδίας για 4ήμερη εργασία στέφθηκε με επιτυχία μετά από 5 χρόνια πιλοτικής εφαρμογής

Στην Ισλανδία, το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα, που εφαρμόστηκε από το 2015 έως το 2019, είχε μεγάλη επιτυχία.

Το πείραμα αρχικά περιελάμβανε εκατοντάδες εργαζόμενους του δημόσιου τομέα που ήταν μέλη συνδικάτων.

Ωστόσο, επεκτάθηκε σε 2.500 εργαζόμενους τόσο από τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα, που αντιπροσωπεύουν συνολικά το 1% του εργατικού δυναμικού της χώρας.

Αστυνομικοί, εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, δάσκαλοι, υπάλληλοι καταστημάτων και υπάλληλοι των δήμων ήταν μεταξύ αυτών που συμμετείχαν στο πιλοτικό πρόγραμμα.

Η παραγωγικότητα παρέμεινε η ίδια ή και βελτιωμένη στους περισσότερους χώρους εργασίας, όπως αναφέρεται στην μελέτη που διεξήγαγε η βρετανική δεξαμενή σκέψης Autonomy και η Ένωση για τη Βιώσιμη Δημοκρατία (Association for Sustainable Democracy – Alda) στην Ισλανδία.

Οι δοκιμές που διεξήγαγε το Δημοτικό Συμβούλιο του Ρέικιαβικ και η κυβέρνηση περιλάμβαναν περισσότερους από 2.500 εργαζόμενους, που αντιστοιχούν περίπου στο 1% του εργατικού πληθυσμού της Ισλανδίας.

Συμμετείχαν μια σειρά από χώρους εργασίας, συμπεριλαμβανομένων παιδικών σταθμών, γραφείων, παρόχων κοινωνικών υπηρεσιών και νοσοκομείων.

Πολλοί από αυτούς μετακινήθηκαν από μια εβδομάδα 40 ωρών σε μια εβδομάδα 35 ή 36 ωρών.

Το πείραμα άνοιξε τον δρόμο για το 86% των Ισλανδών εργαζομένων

Οι δοκιμές οδήγησαν τα συνδικάτα να επαναδιαπραγματευτούν τα πρότυπα εργασίας και τώρα το 86% του εργατικού δυναμικού της Ισλανδίας είτε έχει ήδη μετακινηθεί σε λιγότερες ώρες εργασίας για την ίδια αμοιβή, είτε θα αποκτήσει το δικαίωμα, ανέφεραν οι ερευνητές.

Οι εργαζόμενοι ανέφεραν ότι αισθάνονται λιγότερο αγχωμένοι και σε κίνδυνο burnout και ανέφεραν ότι η ισορροπία της υγείας τους και της επαγγελματικής ζωής τους έχει βελτιωθεί. Ανέφεραν επίσης ότι έχουν περισσότερο χρόνο να περάσουν με τις οικογένειές τους, να κάνουν χόμπι και να ολοκληρώσουν τις δουλειές του σπιτιού.

Από κάθε άποψη μια απίστευτη επιτυχία

Ο Will Stronge, διευθυντής έρευνας της Autonomy, δήλωσε: “Αυτή η μελέτη δείχνει ότι η μεγαλύτερη δοκιμή στον κόσμο για μια μικρότερη εργάσιμη εβδομάδα στον δημόσιο τομέα ήταν από κάθε άποψη μια τεράστια επιτυχία”.

“Αποδεικνύει ότι ο δημόσιος τομέας είναι ώριμος για να πρωτοπορήσει με μικρότερες εβδομάδες εργασίας – και άλλες κυβερνήσεις μπορούν να αντλήσουν διδάγματα”.

Ο Gudmundur Haraldsson, ερευνητής στην Alda, δήλωσε: «Το ταξίδι της Ισλανδίας στην μικρότερη εργάσιμη εβδομάδα μας λέει ότι όχι μόνο είναι δυνατόν να εργαζόμαστε λιγότερο στη σύγχρονη εποχή, αλλά και ότι είναι δυνατή και η προοδευτική αλλαγή».

Άλλες χώρες στα χνάρια της Ισλανδίας

Παρόμοιες δοκιμές διεξάγονται τώρα σε διάφορα μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, ενώ η Unilever δοκιμάζει την εφαρμογή του στη Νέα Ζηλανδία.

Η Ισπανία δοκιμάζει μια τετραήμερη εργάσιμη εβδομάδα για εταιρείες εν μέρει λόγω των προκλήσεων του κορονοϊού.

Και ο γίγαντας καταναλωτικών αγαθών Unilever δίνει πιλοτικά στους εργαζόμενούς του στην Νέα Ζηλανδία την ευκαιρία να μειώσουν το ωράριό τους κατά 20% χωρίς να βλάψουν την αμοιβή τους.

Εξάλλου, όπως φαίνεται και στο διάγραμμα που ακολουθεί, υπάρχει μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ
λιγότερων ωρών εργασίας και αυξημένης παραγωγικότητας στα πλούσια έθνη. Αν και αυτή η σχέση διαμεσολαβείται από διάφορους παράγοντες – όπως τα επίπεδα γενικής τεχνολογικής και βιομηχανικής ανάπτυξης, η διάρθρωση της παραγωγής, οι επενδύσεις, το ανθρώπινο και φυσικό κεφάλαιο, το θεσμικό πλαίσιο, η ισότητα, η διαθέσιμη μερική απασχόληση και ούτω καθεξής, τα στοιχεία δείχνουν πως η συσχέτιση μεταξύ αυτών των δύο παραγόντων παραμένει ισχυρή: χώρες με μεγαλύτερη παραγωγικότητα ανά ώρα συνήθως έχουν λιγότερες ώρες εργασίας.

Ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος του 4ημέρου εργασίας

Η νέα αυτή τάση μπορεί να έχει και φιλικές προς το περιβάλλον συνέπειες. Τον Μάιο, μια έκθεση που ανέθεσε η εκστρατεία 4 ημερών την εβδομάδα (the 4 Day Week campaign) από την Platform London υπέδειξε ότι οι λιγότερες ώρες εργασίας θα μπορούσαν να μειώσουν το αποτύπωμα άνθρακα του Ηνωμένου Βασιλείου.

Πηγή: 4 Day Week Platform, Stop the Clock, The environmental benefits of a shorter working week, May 2021

Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η έκθεση, η μετάβαση σε μια εργάσιμη εβδομάδα τεσσάρων ημερών χωρίς απώλεια αμοιβών θα μπορούσε να συρρικνώσει το αποτύπωμα άνθρακα του Ηνωμένου Βασιλείου κατά 127 εκατομμύρια τόνους ετησίως έως το 2025.

Πηγή: 4 Day Week Platform, Stop the Clock, The environmental benefits of a shorter working week, May 2021

Πρόκειται για μείωση κατά 21,3%, ενώ υπερβαίνει το σύνολο του αποτυπώματος άνθρακα της Ελβετίας. Ισοδυναμεί με την απομάκρυνση 27 εκατομμυρίων αυτοκινήτων από τον δρόμο – ουσιαστικά ολόκληρου του ιδιωτικού στόλου αυτοκινήτων στο Ηνωμένο Βασίλειο!

Τα οφέλη της 4ημερης εργασίας

Η 4ημερη εργασία μπορεί να φαίνεται σαν μια ριζοσπαστική ιδέα, αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που μειώνονται οι ώρες εργασίας ανά τα χρόνια. Το 1890, η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών υπολόγισε ότι ένας υπάλληλος πλήρους απασχόλησης σε ένα εργοστάσιο παραγωγής εργαζόταν κατά μέσο όρο 100 ώρες την εβδομάδα. Στα μέσα του 20ού αιώνα, οι εργαζόμενοι στη βιομηχανία εργάζονταν περίπου 40 ώρες την εβδομάδα. Η μείωση της τρέχουσας εβδομάδας εργασίας μας σε 28 ώρες δεν είναι ίσως και τόσο ριζοσπαστική.

Ορισμένες εταιρείες δοκιμάζουν ήδη την ιδέα με πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τους εργοδότες.

Αύξηση της παραγωγικότητας

Τα αποτελέσματα της 4ημερης εργασίας σε όσες χώρες έχει εφαρμοστεί δοκιμαστικά είναι σχετικά αναπάντεχα, δεδομένου ότι μερικές από τις πιο παραγωγικές χώρες του κόσμου, όπως η Νορβηγία, η Δανία, η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες, εργάζονται κατά μέσο όρο περίπου 27 ώρες την εβδομάδα. Από την άλλη πλευρά, η Ιαπωνία, ένα έθνος διαβόητα γνωστό για τους υπερβολικά καταπονημένους υπαλλήλους, κατατάσσεται στο νούμερο 20 (από τις 35 χώρες) της παραγωγικότητας.

Ισότιμος χώρος εργασίας

Έρευνα σχετικά με το χάσμα στις αμοιβές των δύο φύλων από το Γραφείο Ισότητας των Κυβερνήσεων δείχνει ότι περίπου δύο εκατομμύρια Βρετανοί δεν εργάζονται αυτή τη στιγμή λόγω ευθυνών παιδικής φροντίδας και το 89% αυτών είναι γυναίκες. Μια τετραήμερη εβδομάδα εργασίας θα προωθούσε έναν ισάξιο χώρο εργασίας καθώς οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να περνούν περισσότερο χρόνο με τις οικογένειές τους.

Μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα

Οι χώρες με μικρότερες ώρες εργασίας έχουν συνήθως και μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα, οπότε η μείωση των ωρών εργασίας θα μπορούσε επίσης να έχει και περιβαλλοντικό όφελος.

Πρέπει τελικά να υιοθετηθεί η 4ημερη εργασία;

Υπό προϋποθέσεις η απάντηση είναι ναι. Παρόλο που δεν είμαστε ακόμα σε αυτό το σημείο για να υποστηριχθεί κάτι τέτοιο τεχνολογικά, σύντομα φαίνεται πως η τεχνολογία, ιδιαίτερα η τεχνητή νοημοσύνη, θα υπερβεί τις δυνατότητες των εργαζομένων. Στη συνέχεια θα πρέπει να λάβουμε ορισμένες κρίσιμες αποφάσεις σχετικά με το μέλλον της εργασίας και τον καλύτερο τρόπο προστασίας και προαγωγής της ευημερίας των εργαζομένων.

Η τετραήμερη εργασία είναι μια βιώσιμη επιλογή, καθώς η τεχνολογία θα επέτρεπε στις επιχειρήσεις να συνεχίσουν ως συνήθως, ενώ οι άνθρωποι μπορούν να έχουν ακόμη καριέρα με καλύτερη ισορροπία εργασίας/ζωής.

αναδημοσίευση από anatropinews – Έλλη Πετρίδη